Podczas II Wojny Światowej społeczność romska została objęta prześladowaniami w całej Europie. Zginęła wówczas znacząca część Romów przebywających na terenie Polski. Romowie stanowią specyficzną społeczność na tle historiograficznym i biograficznym wśród ludności skazanej na zagładę przez prawo III Rzeszy ustanowione w hitlerowskich Niemczech. Zarówno ofiary jak i ocaleni z zagłady Romowie nie posługiwali się bowiem jakimikolwiek dokumentami tożsamości. „Dokumenty osobiste” stanowią z kolei najczęściej poddawane analizie badawczej materiały mogące potwierdzić biografię i martyrologię konkretnych ludzi i całych społeczności. Są jednak jeszcze żyjący świadkowie, którzy mogą „OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA” drogi bycia, męczeństwa i prześladowań w swoistych „narracjach ocalałych”.

W 2021 roku zostały rozpoczęte badania biograficzno-narracyjne pod kierunkiem dra Jerzego N. Grzegorka wicedyrektora Instytutu Pamięci i Dziedzictwa Romów oraz Ofiar Holokaustu w ramach cyklu działań upamiętniających i popularyzacyjnych pt. „Ustrzec przed zapomnieniem. Reihe zur Erinnerungspolitik „Gegen das Vergassen”.

Zespół badawczy w osobach: Monika Szewczyk, Karolina Kwiatkowska, Dorota Jaroszewicz, Agnieszka Bieniek.

Transkrypcje wywiadów narracyjnych: Krzysztof Bieniek, Agnieszka Bieniek.

Analiza i opracowanie materiału badawczego w formie raportu z badań:
dr Jerzy Norbert Grzegorek.